آلرژی یعنی این که بدن نسبت به برخی از عوامل خارجی واکنش بیش از حد نشان دهد. در حالت معمولی وقتی بدن در شرایط خاصی قرار می گیرد ممکن است پوست، بافت های مخاطی، بینی و چشم به عوامل محرک آن محیط واکنش نشان دهند که این امری طبیعی است، اما گاهی اوقات این واکنش بدن به آن عوامل خارجی از حد طبیعی بیشتر است که به آن افزایش حساسیت گفته می شود لذا در واقع آلرژی واکنش افزایش حساسیتی نسبت به عوامل محرک خارجی است. آلرژی دارای طیف وسیعی است و از خفیف شروع می شود و تا شکل شدید آن که به شکل آسم است ادامه پیدا می کند. آلرژی می تواند به شکل تحریکات و حساسیت های پوستی مانند قرمزی، خارش، سوزش، تغییر رنگ پوست، حتی کهیر تظاهر کند.

در آلرژی چشمی، چشم دچار قرمزی، خارش، سوزش و ریزش اشک می شود که باید آن ها را جدی گرفت. در چشم ملتحمه چشم در تماس مستقیم با مواد حساسیت زای موجود در هوا قرار می گیرد.

در ملتحمه تعداد زیادی رگ، سلول های ایمنی و مواد دفاعی وجود دارد که باعث حفاظت لایه های داخلی تر کره چشم در برابر عفونت ها و عوامل خارجی می شود. هرگاه کنترل طبیعی این واکنش های دفاعی به هم بخورد واکنش های حساسیتی ایجاد می شود لذا چشم ها به شدت می خارد، پلک ها متورم و سنگین می شوند و ممکن است به نور هم حساسیت ایجاد شود.

دکتر میرمسعود سعیدی حسینی درباره آلرژی چشمی در گفت وگو با خراسان تصریح کرد: هنگامی که ذرات معلق در هوا پخش می شوند، در حالت معمولی چشم همه افراد قرمز می شود اما اگر چشم قدری بیشتر از حالت طبیعی واکنش نشان دهد این حالت آلرژی چشمی است. حال ممکن است در مرحله ای فرد هیچ گونه واکنش آلرژی نداشته باشد یا ممکن است در ابتدای طیف آلرژی باشد. لذا این افراد علاوه بر خارش و سوزش در بافت های مخاطی آبریزش بینی دارند و به دفعات زیاد عطسه می کنند، حتی ممکن است این افزایش حساسیت، پوست را هم درگیر کند و اختلالات تنفسی مانند آسم را ایجاد کند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است آلرژی چشمی هم منجر به ایجاد آسم شود اظهارداشت: آلرژی چشمی منجر به آسم نمی شود اما ممکن است فردی که در ابتدای طیف واکنش های آلرژی زاست دچار آلرژی چشمی شود اما هیچ وقت آلرژی تنفسی پیدا نکند. به عبارت دیگر اگرچه آلرژی چشمی در ابتدای واکنش آلرژیک است اما ممکن است این عوامل محرک یا همان آلرژن ها برای هر فردی متفاوت باشد و هر فرد نسبت به یک ماده خاص حساسیت داشته باشد و عوامل محرک برای همه افراد یکسان نباشد.

وی ادامه داد: برای بسیاری از بیماران این سوال پیش می آید آیا می توان عامل حساسیت زا را از بین برد تا بدن نسبت به آن واکنش نشان ندهد، جواب این سوال این است که خیر، تا زمانی که عامل محرک خارجی وجود داشته باشد می تواند روی چشم اثر بگذارد و علائم بالینی در فرد تظاهر کند. از طرفی چون نمی توانیم عامل محرک را در محیط حذف کنیم لذا به طور کامل نمی توانیم از ابتلاء به این بیماری پیش گیری کنیم اما می توانیم تا حدودی با عوامل ایجاد آلرژی چشمی مقابله کنیم.استفاده از عینک آفتابی یکی از مواردی است که به کمک آن می توان تا حدودی از تماس مستقیم عوامل محرک با چشم جلوگیری کرد.

ضو هیئت علمی دانشگاه آزاد درباره علت ایجاد واکنش بدن به عوامل محرک اظهار داشت: سلول هایی در داخل عروق خونی وجود دارند که در شرایط خاص مانند وجود عوامل محرک در محیط تحریک می شوند. این سلول ها پس از تحریک شدن، آزاد و از عروق خونی بدن خارج می شوند. خارج شدن این سلول ها از عروق خونی سبب ایجاد واکنش های آلرژی زا می شود که به صورت خارش، قرمزی و سوزش در بدن تظاهر می کند.

هنگامی که این سلول ها در پوست آزاد شوند پوست دچار کهیر و هنگامی که در ناحیه تنفسی آزاد شوند به صورت آسم پدیدار می شود. دکتر سعیدی درباره این باور عمومی که اگر جایی از بدن دچار خارش شد نباید آن جا را خاراند چون خارش آن بیشتر می شود گفت: این باور مبنای علمی دارد و واقعا نباید این کار را انجام داد زیرا یکی از علامت های بارز آلرژی، خارش است و وقتی نقطه ای از بدن که احساس خارش در آن جا وجود دارد خارانده می شود موجب می شود که عروق خونی گشادتر و تعداد بیشتری از سلول های عروق خونی که در بالا ذکر شد آزاد می شود وقتی هم که تعداد بیشتری از این سلول ها آزاد شود فرآیند خارش تشدید می شود.

این فوق تخصص جراحی پلاستیک چشم ادامه داد: آماری در زمینه مبتلایان به آلرژی ها وجود ندارد اما تعداد این مبتلایان بسیار زیاد است افرادی هم که زمینه آلرژی دارند بیشتر در معرض خطر هستند و واکنش آلرژی چشمی در این افراد بیشتر است.

وی عوامل محرک آلرژی چشمی را به ۲ عامل فیزیکی و شیمیایی تقسیم بندی کرد و گفت: از عوامل شیمیایی می توان به ذرات معلق پراکنده در محیط کارخانه ها و یا ذرات آلوده کننده هوا اشاره کرد که سبب تحریک چشم ها و مخاط می شود. عوامل فیزیکی هم عواملی مانند گرده گل ها و گیاهان، ذرات خاک، مو، کرک و پر حیوانات هستند که ممکن است یک چشم را و یا هر دو چشم را درگیر کنند.

ممکن است آلرژی از دوران کودکی شروع شود اما زمان اوج ابتلا به آلرژی در دوران نوجوانی و جوانی است که بدن بیشترین شدت واکنش آلرژی را دارد و سپس در سن میانسالی خودبه خود کاهش پیدا می کند.

این متخصص جراحی پلاستیک چشم درباره درمان آلرژی چشمی اظهار داشت: همیشه پیش گیری آسان تر از درمان است اما چون نمی توانیم عوامل حساسیت زا را از محیط حذف کنیم می توانیم با استفاده از عینک آفتابی تا حدودی از ورود عوامل محرک به چشم جلوگیری کنیم. در صورت شدت بیماری نیز می توان با مراجعه به پزشک متخصص چشم و طبق نظر ایشان داروهایی را استفاده کرد که پاسخ بدن به عوامل محرک را کاهش داد.

در صورتی که آلرژی چشمی درمان نشود فرد دچار مشکل و ناراحتی می شود و کیفیت زندگی وی پایین می آید ضمن این که در صورت خاراندن چشم، ممکن است عوامل عفونی و آلودگی نیز وارد چشم شود و مشکلات بیشتری را برای بیمار ایجاد کند. اگرچه آلرژی معمولا روی دید افراد تاثیر ندارد اما در حال حاضر در مقالات جدید عنوان شده است افرادی که در سن اوج ابتلا به آلرژی چشمی هستند ممکن است در اثر خاراندن چشم دچار قوز قرنیه چشم نیز شوند.